Page 7 - www.e-Nafpaktia.gr
P. 7
Η ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΠΛΑΤΑΝΟΥ σελίδα 7
ΙΣΤΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΔΡΟΜΕΣ
Σχολεία στον Πλάτανο τα πρώτα μετεπαναστατικά χρόνια
Παρά το πνευματικό
σκοτάδι που υπήρχε λείο είναι ότι ανάμεσα στους και Αναγνώστης Ξύδης, 80 δραχμές
κατά τα ατελείωτα ψηφοφόρους του 1829 ήταν ο μηνιαίως για 25 μαθητές.
Παπαγιώργης Δασκάλου. Το
Ιδιοσυντήρητο Ελληνικό σχολείο
χρόνια της σκλαβιάς υπήρχαν επάγγελμα του πατέρα χρη- λειτουργούσε και το 1842 με δάσκαλο
τον πρώην δημιαρχιακό γραμματέα
και κάποιες αχτίδες φωτός, σιμοποιήθηκε από τον γιο του Μ. Μελαχροινό από την Σκόπελο.
που φώτιζαν την πονεμένη ως επώνυμο. Με την απελευ- Οι ενέργειες για την ίδρυση αλ-
ληλοδιδακτικού σχολείου άρχισαν το
ψυχή των ραγιάδων. Στο ορει- θέρωση από τον οθωμανικό 1829 και ετελεσφόρησαν το 1841. Είχε
κατασκευαστεί από το 1831 στον Πλά-
νό τμήμα της επαρχί- του ζυγό άρχισαν και οι Το σχολείο στην αρχική του μορφή τανο αίθουσα χωρητικότητας 170 μα-
ας μας, τα Κράβαρα, Χαράλαμπου Δ. ενέργειες της Επαρχι- θητών, η οποία ανακαινίσθηκε, καθώς
δυο σχολεία λειτουρ- Χαραλαμπόπουλου ακής Συνέλευσης Κρα- και κατοικία για τον δάσκαλο.
γούσαν κατά τα ύστε- βάρων για την ίδρυση
ρα χρόνια της Οθω- τριών αλληλοδιδακτι- Διδάσκαλοι, μέχρι το 1850 που υ-
πάρχουν στοιχεία, υπηρέτησαν: Δη-
μανοκρατίας: Η σχολή της Χώμορης κών σχολείων και ενός Ελληνικού. Κά- υπογράφουν: Αναγνώστης Παπανι- μήτριος Ζαννάτος 1841-1842, Αθανά-
σιος Σώκος 1842-1843, Κων. Δημητρι-
με την προστασία των Δεσποταίων νει εντύπωση η λαχτάρα τους για την κόλαος, Παπαδημήτρης Γερμανός, άδης 1844 – Νοέμβριο 1844, Νικόλαος
Αγκιστριώτης 1847 -;.
και η Σχολή της Λομποτινάς με την ίδρυση σχολείων. Ό,τι στερήθηκαν οι Μήτρος Παπαζήσιμος, Σωτήρης Ρο-
Λόγω των υπερβασιών των Δη-
προστασία των Καναβαίων. Με τον ίδιοι δεν ήθελαν να στερηθούν και τα ντήρης, Αναγνώστης Ροντήρης. Και το μάρχων και των επεμβάσεων της Ε-
πιθεωρητικής Επιτροπής η θέση των
απηνή διωγμό των προεστών από τον παιδιά τους. αίτημα αυτό δεν είχε καλύτερη τύχη. δασκάλων ήταν επισφαλής και βρα-
χυχρόνια.
Αλή πασά οι σχολές σταμάτησαν την Το 1831 η Επαρχιακή Συνέλευση Οι κυβερνώντες δεν μπήκαν στον κό-
Πάντως, εδραιώθηκε η λειτουργία
λειτουργία τους γύρω στο 1801. ζητεί πάλι να ιδρυθεί σχολείο στον πο να απαντήσουν. Οι Πλατανιώτες του Δημοτικού Σχολείου στον Πλάτα-
νο για να ιδρυθεί το 1855 Σχολαρχείο
Για τον Πλάτανο, το Κεφαλοχώρι Πλάτανο. Οι πληρεξούσιοι του Πλα- λύνουν το πρόβλημα μόνοι τους. Στις για το οποίο θα γράψουμε προσεχώς.
των Δυτικών Κραβάρων, δεν έχουμε τάνου εισφέρουν 400 φοιν, αλλά η 19 Αυγούστου 1839 με συμβολαιο-
σχετικές σχολικές πληροφορίες. Από προσπάθεια αυτή δεν ευοδώθηκε. Το γραφική πράξη προσλαμβάνουν ως
μια ομολογία (συμβόλαιο της επο- 1837 επανέρχονται και ζητούν με ανα- Ελληνοδιδάσκαλο τον Θωμά Σούντα,
χής) της 1ης Ιουλίου 1757 μαθαίνουμε φορά τους στον Όθωνα την ίδρυση κάτοικο Πέτρας. Αναλαμβάνουν τη
ότι την έγραψε ο δάσκαλος Θιακός. ελληνικού σχολείου για να απαλλάξει μισθοδοσία οι συμβαλλόμενοι: Γ.
Προφανώς, καταγόταν από την Ιθάκη «την άπορον και εγκαταλελειμμένην Πρωτοπαπάς, Σωτήρης Ροντήρης,
και οργάνωσε σχολείο στον Πλάτανο. πατρίδα μας από το αγριώτατον τέρας Παπαδημήτρης Γερμανός, Γρηγόρης,
Άλλη ένδειξη ότι λειτουργούσε σχο- της αμαθείας…». Από τον Πλάτανο Αναγνώστης Ξύδης, Κώτσος Αμύλας
Μιχάλης Δ. Ραμπαούνης, 1932 - 2023
Από τον Αη – Βλάση, 40 χρόνια στην επιχειρηματική «βιτρίνα» του Πλατάνου
Ένα από τα δώδεκα παιδιά του Δημητρίου Γ. Ραμπαούνη και άνθρωπος να πραγματώσει το όνειρό του, την ανυστερόβουλη
της Γιαννούλας Γ. Καραγεώργου. Γεννημένος και μεγαλω- προσφορά του, όχι μόνο για το χωριό, αλλά και για την ευρύτερη
μένος στον Αη – Βλάση, όπου το αρχοντόσπιτό τους λειτουργού- περιοχή. Ο κατάλληλος άνθρωπος βρέθηκε στο πρόσωπο του ανι-
ψιού του Μιχάλη.
σε και σαν Χάνι, καθότι βρισκόταν μέσα στο χειμερινό δημόσιο
Σήμερα, μπορεί να δίνεται η εντύπωση μιας, αμιγώς, κερδο-
ποδαρόδρομο, που διέσχιζε την Ορεινή Ναυπακτία, από βόρειο σκοπικής επιχείρησης. Εκείνη την εποχή, οι συνθήκες ήταν δια-
- ανατολικά προς νότιο - δυτικά. Ο Μιχάλης, η αδυναμία της μάν- φορετικές, από πλευράς συγκοινωνίας και επικοινωνίας, και μια
νας του - μιας εντυπωσιακής και πολύ δυναμικής γυναίκας – κα- τέτοια επιχείρηση είχε περισσότερο φιλάνθρωπο διάσταση. Το
θότι το πρώτο της αγόρι, ο Γιώργος, αποβίωσε νωρίς, όπως και χωριό φιλοξενούσε πολλές αρχές, με υπαλλήλους από άλλα μέρη,
άλλα 5 κορίτσια. Αν και γεννήθηκε και μεγάλωσε μέσα στα χωρά- γυμνασιόπαιδα από τα γύρω χωριά, Ειρηνοδικείο που έφερνε
πολύ κόσμο από τα γύρω χωριά. Με τα πόδια ή τα ζώα. Οπότε,
φια και στα γιδοπρόβατα, ήταν πολύ κοινωνικοποιημένος. Με ζη- υπήρχε μεγάλη ανάγκη για μια τέτοια επιχείρηση. Ο Μπαρμπα
– Κώστας το προσέγγιζε, πρώτιστα, ως προσφορά και δευτερευ-
λευτές κοινωνικές δεξιότητες, ανοιχτόκαρδος και φιλόξενος γιατί, όντως ως κερδοσκοπική επιχείρηση. Αυτονόητα, και το κέρδος
ήταν απαραίτητο, για τη συντήρηση της επιχείρησης και τη επι-
εκείνη την εποχή, ποτέ δεν έλειπε ξένος ή δικός διαβάτης, από το βίωση των διαχειριστών της. Χωρίς να σημαίνει πως και σήμερα,
παρά τις αλλαγές των συνθηκών, δεν λειτουργεί και κοινωνικά.
σπίτι τους, που ήταν πάντα ανοιχτό και φιλόξενο.
Πολλοί μικρόψυχοι συγχωριανοί μας, τον μπάρμπα – Κώστα,
Παρακολούθησε το Δημοτικό Σχολείο μεταξύ Πλατάνου και τον ειρωνεύτηκαν και τον λοιδόρησαν για ματαιοδοξία και επιδει-
ξιμανία…αδυνατούσαν να εκτιμήσουν το μεγαλείο της ανθρωπιάς και της εν-
Αχλαδοκάστρου, και το ολοκλήρωσε, μέσα στον εμφύλιο, με τον συναίσθησής του. Για το Νοσοκομείο μόνο, εγκατέλειψε την επιχείρησή του
Ηπειρώτη Δάσκαλο, Χριστόδουλο Σαράββα, οικότροφο της οι- για 6 μήνες, πρωτοστατώντας στη συλλογή των χρημάτων, και ήλθε ο ίδιος
κογένειας Παναγιώτη Γ. Καραγεώργου. Παρά τη «λειψή» παι- να επιβλέψει το έργο. Με λίγη δόση υπερβολής θα πω πως, ίσως το μόνο έργο
δεία του, ο Μιχάλης κατανόησε πως η ζωή, δεν είναι αναβλητή, που έγινε στην Ελληνική Επικράτεια, χωρίς μίζες και διασπάθιση δημόσιου ή
ούτε αναστρέψιμη. Ούτε τον παρέσυρε, να ξεχάσει ποια είναι η ομογενειακού χρήματος.
Με τη διαχείριση του «Ρόμα» και του «Αλωνάκι», αναδείχτηκε η «προίκα»
ουσία της. που αποκόμισε ο Μιχάλης στο Χάνι τους. Χωρίς καμμιά οργανωμένη τυπική
Νυμφεύτηκε την Άννα Λάππα, από την Κάτω Χρυσοβίτσα, και απόκτησαν επαγγελματική προπαιδεία, επέδειξε ζηλευτή επαγγελματική συμπεριφορά,
αλλά και ζεστή – σπιτική φιλοξενία, για 40 χρόνια.
το Δημήτρη και την Ιωάννα. Δυο προκομένα παιδιά και έκτακτοι οικογενειάρ- Και αυτός και η Άννα – όπως και τα παιδιά τους σήμερα - πάντα με το χαμό-
χες. Και αυτή ήταν η μέγιστη επιτυχία του Μιχάλη και της Άννας. Η ζηλευτή γελο, πάντα ακούραστος, πάντα με περισσή ενσυναίσθηση στον πελάτη. Ξέ-
ανατροφή των παιδιών τους. Αυτό το επάγγελμα, συχνά, δεν προσφέρεται για νους ή δικούς, τους προσέγγιζε σαν να τους φιλοξενούσε στο σπίτι του. Ακού-
ραστος στη δουλειά, ακούραστος στην παρέα, ακούραστος στο γλέντι!
οικογένεια… Μόνο όσοι έχουν καταπιαστεί με τέτοια επιχείρηση, ξέρουν τη Καλό ταξίδι Μιχάλη. Θα σε κουβαλάμε στη σκέψη μας, με το …αινιγματικό
σου χαμόγελο.
«κωλοδουλειά» είναι. Δεν υπάρχει στιγμή που να μπορείς να πεις: «Για σήμε-
Δημήτρης Π. Καραγιώργος
ρα τελείωσα. Δεν έμεινε κάτι άλλο να κάνω». Πάντα θα υπάρχει κάτι άλλο…και
στον ύπνο σου σε συντροφεύει η αγωνία της δουλειάς…Πέρα από τους «καλο-
θελητές» συγχωριανούς, που έχουν …χόμπι τις «σπιουνιές».
Παρενθετικά, θα ήθελα να αναφέρω εδώ πως ο Μιχάλης και η οικογένειά
του, πραγμάτωσαν - και συνεχίζουν να πραγματώνουν - το επιχειρηματικό,
αλλά και με φιλανθρωπική διάσταση, όνειρο του Κων/νου Γ. Ραμπαούνη –
Ρόμα. Το όνειρο του μπάρμπα – Κώστα ήταν «να υπάρχει μια «πόρτα ανοιχτή»
για έναν ξένο ή δικό διαβάτη στο χωριό μας, ιδιαίτερα τα δύσκολα χρόνια του
’50 και του ’60. Επειδή, επανειλημμένα, υπήρξα αυτήκοος μάρτυς της εκφρα-
σμένης αγωνίας του Μπάρμπα – Κώστα: πώς και πού θα βρεθεί ο κατάλληλος
ΑΝΔΡΕΑΣ Ν. ΜΠΟΥΡΓΑΖΑΣ Παραδοσιακό Καφεκοπτείο
ΤΣΟΥΚΑΛΑΣ
ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΟΣ
ΠΤΥΧΙΟΥΧΟΣ ΠΑΝΕΠ. ΑΘΗΝΩΝ Ιντζέ 14, Ναύπακτος, ΤΚ 303 00 (έναντι Ιερού Ναού Αγίας Παρασκευής)
τηλ.: 26340 23630, fax: 26340 26806
Κηφισίας 32, 5ος όροφος,
έναντι President
τηλ.: 2107707877