Page 10 - www.e-Nafpaktia.gr
P. 10
σελίδα 10 Η ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΠΛΑΤΑΝΟΥ
συνέχεια από τη σελίδα 8 Μην ξεχνάμε ότι η Βονώρτα ήταν χωριό που τον 16ο είθε ο θεός να σε προστατεύει. Ο Ιάκωβος στα Αλβανι-
με 19ο αιώνα εξέτρεφε μεταξοσκώληκες σε μεγάλο κά λέγεται Γιακούπ, πάμε λοιπόν βαθειά σε καταγωγή
Πλάτανον, τα δε μνημόσυνά του και συγχώρια του είναι βαθμό, είχε αργαλιούς, είχε κατοίκους με αποκλειστικό εβραίου διασποράς μάλλον που κατέβηκε από Ήπειρο
εις βάρος του Παπακωνσταντή δια να τα εκτελέσει ως επάγγελμα “υφαντής”, είχε τοποθεσία υπό τύπου αγοράς ψηλά, ερχόμενος από Ισπανία, όπως τόσοι άλλοι και
άνωθεν γράφει. Και ότι όλα αυτά αφήνει καθώς είπεν εις πάνω απ’ το σπίτι του Γιάννη Κατσίκα, έξω και δίπλα απ’ μισο εκχριστιανίστηκε (Ρωμανιόλος). Έτσι εξηγείτε και η
τον κάθε ένα χωρίς να δυνηθή κανείς να διασείση την πα- την ερειπωμένη εκκλησία του Αγίου Νικολάου Δυμαίων, πεντάλφα στα λιθανάγλυφα του σπιτιού του καθώς και
ρούσαν του διαθήκην, επειδή είναι η τελευταία βούλησίς έτσι την έλεγαν. το δένδρο ζωής και ο δικέφαλος αετός!!!!
του. Επομένως τον ηρώτησα εάν έχει να αφήσει τίποτε Σώζεται ακόμα η τοποθεσία “Αγορούλα”, όπως μας διη- Ο δικέφαλος αετός στην Εβραϊκή παράδοση συμβολίζει
εις φιλανθρωπικά ιδρύματα και απεκρίθη ότι δεν έχει. γούντο οι παλιοί. Ο παπαΝικόλας Γιακούπης είχε γιο τον την μάχη μεταξύ του Εβραϊκού Θεού και του (επίσης Ε-
Προς βεβαίωσιν δε τούτων συνετάγη η παρούσα συμβο- παπαΓιώργη Γιακούπη, που αναφέρεται στην παραπάνω βραϊκού) Σατανά. Σε ορισμένες περιπτώσεις ο δικέφαλος
λαιογραφική διαθήκη εις το εν τη οικία μου κατάστημα διαθήκη και αφού το 1838 ήταν 75 χρονών, θα γεννήθηκε αετός απεικονίζεται με μια κορώνα επάνω κι ανάμεσα
κείμενον Γραφείον του Ειρηνοδικείου, ήτις αναγνωσθεί- το 1763. από τα δύο κεφάλια, η οποία δεν συμβολίζει κάποια επί-
σα ευκρινώς και μεγαλοφώνως ενώπιον του διαθέτου Αρα ο πατέρας του παπαΝικόλας όταν τον γέννησε δεν γεια βασιλεία αλλά την επουράνια βασιλεία του Γιαχβέ.
και των μαρτύρων υπογράφεται παρά πάντων εκτός του θα ήταν από 20 μέχρι 40 χρονών; Τα γράμματα της πινακίδας εμπρός από τον εικονιζό-
μάρτυρος κυρίου Μακρυγιάννη όστις ομολόγησεν ότι Αρα πρέπει να γεννήθηκε μεταξύ 1720 και 1740 περίπου. μενο δικέφαλο αετό της συναγωγής αποτελούν την τε-
δεν ηξεύρη να υπογράψη, προσυπογράφεται δε και παρ’ Φυσικά ο γενάρχης της πατεροφαμίλιας ήταν ο πρώτος τραγράμματη Εβραϊκή γραφή του ονόματος του Θεού,
εμού του ως Συμβολαιογράφου Ειρηνοδίκου. που ήρθε στο χωριό Ιάκωβος ή Γιακούπης. Γιαχβέ. Το δέντρο της ζωής συμβολίζει την αθανασία και
Οι μάρτυρες παπαΓεώργης ιερεύς Παπαζησίμου, Γεώρ- Ο παπαΓιώργης ήταν άτεκνος και υιοθέτησε τον ψυχογιό τη θεραπεία της ψυχής. Σχεδόν σε κάθε πολιτισμό, από
γης Παπαπαναγιώτης, Γεώργιος Καψάλης του Κώστα, αργότερα παπαΚωσταντή ΠαπαΓεωργίου, των αρχαίων Μάγιας, των Βαβυλώνιων, των Αιγυπτίων
Ο Διαθέτης παπαΓεώργιοςΓιακούπης όπως λέει και η διαθήκη. αλλά και στην Παλαιά Διαθήκη υπάρχει το σύμβολο
βεβαιώνω τα άνωθεν δια της δεξιάς μου χειρός Ο παπαΚωσταντής λοιπόν γέννησε τον παπαΓιώργη του δέντρου της ζωής, Το σύμβολο αυτό συνδέει κάθε
Ο ως Συμβολαιογράφος Ειρηνοδίκης Κραββάρων (Τ.Σ.) ΠαπαΓεωργίου ή παπαΝιόνιο, του οποίου τα παιδιά εξα- μορφή της δημιουργίας, εκφράζει τη διασύνδεση κάθε
Γεώργιος Πρωτοπαπάς φανίστηκαν στην Βλαχιά, όπου μετοίκησαν, ένα μάλιστα μορφής ζωής με το σύμπαν.»
2. Απ’ τη διαθήκη στις λεπτομέρειες πήγε και στην Αμερική. 4. Ο φράγκος εκ Γαλικίας παπαΜέρκος
Πιστεύω ότι από τις σημερινές γενιές των Βονωρτιάνων Ετσι έσβησε αυτή η οικογένεια και δεν διασώζεται ούτε Από διηγήσεις των γεροντότερων που διέσωσα και από
κανείς δεν θα ξέρει ότι το σημερινό σπίτι ιδιοκτησίας η ανάμνηση... τον σοφό μας αείμνηστο μπάρπα Κώστα Παναγιωτόπου-
κληρονόμων Βασιλείου Αδραχτά, κοντά στο σπίτι του Το σπίτι του παπαΝιόνιου επικοινωνούσε εσωτερικά λο, κατέγραψα την μαρτυρία ότι ο παλαιότερος παπάς
Νίκου Θεοφάνη (Κολιού) τα παλιότερα χρόνια ήταν με το σπίτι του Νίκου Θεοφάνη με μικρή πορτούλα, της Βονώρτας (όχι όμως και της Αγίας Παρασκευής ή
παπαδόσπιτο, δηλαδή σ’ αυτό έμεναν για 250 περίπου μάλιστα όπως μας διηγήθηκαν παλιότεροι, όταν γέρα- του Αγίου Χαραλάμπους) ήταν ο παπαΑντώνης Μέρκας,
χρόνια ιερείς, ή ότι το σπίτι αυτό έδωσε στην Βονώρτα σε, έκανε τις βαπτίσεις στο σπίτι του Θεοφάνη, αφού ή Μέλγκος, ή Μέρκος. Είχε ρίζες Φράγκικες, ορθότερον
τέσσαρες συνεχόμενες γενιές ιερέων. περνούσε απ’ την μικρή πορτούλα. Γαλικιανές (μεσαιωνικές Πορτογαλικές) και διατηρούσε
Κάποτε ο αείμνηστος Δημήτριος Βλαχόπουλος (Δημο- Είχε την ατυχία να μείνει νωρίς χήρος και έβρισκε περι- τον τίτλο του πρωτοπαπά. Η οικογένειά του παρέμεινε α-
Μήτρος), όταν κάποια γιορτή του Αγίου Πολυκάρπου ποίηση σε γνωστή του Δορβιτσώτισσα, όπου μετέβαινε πό τους εποίκους Φράγκους και ο γενάρχης των ΑΝΤΟΥ-
είχαμε πάει με τον παπαΝίκο Εξαρχο να κάνουμε αγια- τακτικά καβάλα σε ένα όμορφο άλογο που διατηρούσε ΑΝ, ήταν έμπορος και τροβαδούρος. Η λέξη merca στα
σμό με το άγιο χέρι του Αγίου, μας διηγήθηκε ότι το σπίτι μέχρι να γεράσει. Γαλικιανά σημαίνει αγορά, εξ ου και ΜΑΡΚΑΤΟ, συνοικία
αυτό ήταν παπαδόσπιτο και να που σήμερα ολοκληρώ- Το πρωτότυπο ιχθυοτροφείο του στης “Τρύπας το νε- της Πάτρας.
νουμε αυτή την έρευνα. ράκι” γρήγορα απέκτησε απρόσμενους πελάτες. Η πα- Οι Φράγκοι κατακτητές, που έζησαν και στο παλιό χωριό
Οι παλιότεροι θυμούνται μόνο ότι εκεί έμενε ο νεότερος ράδοση διέσωσε ότι “η μαρίδα” της εποχής, η νεολαία Μηλέα, ως γνωστό δεν αναγνώριζαν τον τίτλο του Μη-
και τελευταίος της δυναστείας των ιερέων παπαΓιώρ- για να σπάσει πλάκα, με αρχηγό τον πλακατζή Σπύρο τροπολίτη, αλλά θέσπισαν τον τίτλο του ΠΡΩΤΟΠΑΠΑ
γης Παπαγεωργίου ή παπαΝιόνιος κατ’ ευφημισμό. Το Γεωργ. Πορφύρη, αδελφό του παππού μου Γιάννη, είχε ανά περιοχή! Ετσι λοιπόν δημιουργήθηκε η οικογένεια
παπαΝιόνιος ήταν παρατσούκλι γιατί έκανε ορισμένα κρύψει ένα τηγάνι, σε παρακείμενη “παραθύρα” και τα Πρωτοπαπά της Βονώρτας που τελικά ονομάσθηκε
παρατραβηγμένα πράγματα, π.χ ότι αποφάσισε να κάνει λοιπά σύνεργα, παραφυλούσε και κρυφά του τηγάνιζε ΠΛΑΤΑΝΙΩΤΗ.
ιχθυοτροφείο τη στέρνα ποτίσματος στην τοποθεσία επί τόπου τα ψάρια και τα έτρωγε. Η οικογένεια Μέρκα = Πρωτοπαππά = Πλατανιώτη είχαν
“Τρύπας το νεράκι”, ακριβώς πάνω απ΄ την “Τσιούρα”, Ο αγαθός επιχειρηματίας θυμωμένος τα βράδια φύλαγε κύρια ασχολία τη σηροτροφία και το μεταξοσκώληκα.
δηλαδή λίγο πιο κάτω απ’ τα “Μουλαρέϊκα” προς την με το γκρα να πιάσει τους κλέφτες αφού ανανέωνε τα Είχαν τεράστια περιουσία από το γεφύρι του Κότσαλου,
“Καστανιά” και δίπλα στον “Αγιο Παντελεήμονα”. “προς πάχυνση” ψάρια και όλο το ίδιο βιολί είχε, όταν έως τα Ασπροχώραφα. Συμπεθέρεψαν με τις οικογένειες
Νιόνιος αποκαλείτο κοροϊδευτικό αυτός που έχει λίγο πήγαινε να ξεκουραστεί, εύρισκε μόνο τις αγάνες επί Ντέτου, Καψάλη, Μηνά, Τσώτσου, Σκουφή, Παπαδημη-
μυαλό “νιονιό” χαϊδευτικά και έτσι πήρε το παρατσούκλι τόπου και τα ψαροκόκαλα! τριάδη κλπ. Μια φάρα έμεινε Βονώρτα και μια Πλάτανο.
ο καλός μας πρόγονος. 3. Από που κρατάει η σκούφια τους; Οι Μερκαίοι στο εμπόριο υφαντών κρατούσαν τα ηνία
Ο παπαΝιόνιος λοιπόν είναι θαμμένος πίσω απ’ την Αγία Η πολύχρονη έρευνα μου με οδήγησε στο σπίτι που στο χωριό. Πάνω από το σημερινό σπίτι των Πρακαίων
Παρασκευή, μαζί με τον αείμνηστο παπαΘανάση Πρά- έμενε ο Παπαγιακούπης να μελετήσω τα υπάρχοντα και του Δήμου Βλαχόπουλου [Γιάννη Κατσίκα] που είχε
κα, δίπλα στον επίσης αείμνηστο παπαΚώστα Κωσταρά. λιθανάγλυφα. Δυστυχώς δεν ήταν εμφανή και είχαν την ονομασία «ΣΙΩΚΟΝΑΣΑΙΝΑΣ] υπήρχε οργανωμένη
Αλλά ας δούμε τα πράγματα με τη σειρά. Οι γραπτές μας καλυφθεί με στρώματα από ασβέστη, οπότε για μέρες αγορά για τις συναλλαγές με εξωκλήσι Αη Νικόλα Δη-
μαρτυρίες λένε ότι περί τα 1725 με 1800 (αν εξετάσουμε πήρα σύρμα ψιλό, υλικά καθαριότητας και κατάφερα να μαίων! Η αείμνηστη Σταυρούλα χα Γεωργίου Κατσίκα
προσεκτικά το παραπάνω συμβόλαιο) στο σπίτι αυτό αποκαλύψω τα πλούσια χαραγνένα Εβραϊκά σύμβολα, κόρη του Ιωάννη Γ. Μηνά μου διηγήθηκε ότι την περιοχή
ζούσε ο παπαΝικόλας Γιακούπης, ίσως ιερουργός και πεντάλφες, ο παντόπτης οφθαλμός, το δένδρο της ζω- έλεγαν ΑΓΟΡΟΥΛΑ και έτσι διασώθηκε. Ελάχιστοι λοιπόν
του ΑηΓιάννη του Θεολόγου ή Ρηγανά, ερείπια του ής, ο Εβραϊκός δικέφαλος αετός κ.λ.π. ξέρουν σήμερα ότι η οικογένεια Πλατανιώτη ελέγετο
οποίου σώζονται στην τοποθεσία “Αη Γιάννης Καστα- Γιακούπης λοιπόν, είναι ξενική λέξη και προέρχεται από Πρωτοπαπά και Μέρκου! Μέγας αγωνιστής και ήρωας
νιάς”, προστάτη των ανθέων, της βλάστησης και της την εβραϊκή λέξη Ιάκωβος, εβραϊκά Γιαακόβ, που σημαί- του χωριού μας το 1821, ήταν ο κυρ Γιωργάκης Πλατανιώ-
σηροτροφίας. νει ο αντικαταστάτης, ο κάτοχος της φτέρνας, με έννοια της, μετέπειτα και βουλευτής του Ελληνικού κράτους!
ΑΜCO Εργαστήριο
Χρυσοχοΐάς
Λογιστικό Γραφείο
ευαγ. καλαθα
Βασίλης Μπακατσιάς
Ψαρρού 17, Ναύπακτος πώληση χονδρική - λιανική
Τηλ.: 26340 25685, κιν: 6936115672
Αστυδάμαντος 4 - Παγκράτι, τηλ.: 210.72.35.877
ΟΧΥ
THERAPY Ιατρικά µηχανήµατα ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΟΣ ΚΟΝΤΑ ΣΑΣ!
Αναπνευστικές Συσκευές
Eξοπλισµός Υγείας Ιατρικό Οξυγόνο Ηλεκτρικές Εγκαταστάσεις
Ορθοπεδικά Είδη Βλάβες - Επισκευές
Σωτηρόπουλος Αλέξανδρος
Ε_oxytherapy@gmail.com ΑΦΟΙ ΚΟΤΣΙΩΤΑ
Γρηγορίου Ε’ 49, Βύρωνας, S_www.oxytherapy.gr
T_210 76.01.164, K_6981.311.800 Α Γ. Δ Η Μ H Τ Ρ Ι Ο Σ Ν Α Υ Π Α Κ Τ I Α Σ
κιν.: 6972 192547
6974 145234
τηλ.: 26340 48724