Page 3 - www.e-Nafpaktia.gr

Η ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΠΛΑΤΑΝΟΥ σελίδα 3

Οι «ανέσεις» της Γυναίκας της υπαίθρου – και όχι μόνο -
με την πρόοδο της τεχνολογίας.

Ημάννα μου γέννησε 9 παιδιά, η μια της. Θέμα της: «τα αίτια και οι αφορμές στην Πωγωνισκά και ένα στην Μπαλατσιούρα, λίγο
γιαγιά μου 9, και η άλλη 14! Καμ- των συνηθισμένων καθημερινών συζυγι- πιο πάνω από τον Αη – Βλάση.

μιά τους, ποτέ, δεν αγόρασε σερβιέτες, κών συγκρούσεων». Η σύνοψη αυτής της Έφηβοι ακόμη, μετανάστευσαν στην Ν. Υόρκη.
Λίγο πιο έξω, σε μεγάλες εκτάσεις, καλλιεργούσαν
diapers (πάνες μιας χρήσης) για τα μωρά επιφυλλίδας είχε ως εξής: «Συνήθως, οι ξένα χωράφια και φρόντιζαν ξένες αγελάδες. Σύ-
ντομα, με τις οικονομίες τους, αγόρασαν γη και
τους. Δεν χρησιμοποίησαν αντισυλληπτι- άνδρες, στο σεξ συγκρίνουν τις συζύγους αφιερώθηκαν σε δικές τους αγροτοδουλειές. Για
καλή τους τύχη, τα χωράφια απαλλοτριώθηκαν
κά. Δεν επισκέφτηκαν ποτέ γυναικολόγο ή τους με τις καλύτερες πόρνες, που έχουν για το δεύτερο μεγαλύτερο αεροδρόμιο της Νέας
Υόρκης, “LaGuardia”, και σε μια νύχτα, «που λέει ο
μαιευτήρα. Δεν είχαν στο σπίτι τρεχούμε- επισκεφτεί. Στο φαγητό της, με αυτό του λόγος», έγιναν πλούσιοι.

νο νερό, πλυντήριο ρούχων, εσω- γράφει ο καλύτερου σεφ, που έχουν δοκι- Μετά από αυτό το …δώρο του Θεού, ο Δήμος
τερική τουαλέτα, ηλεκτρισμό…. Δημήτρης Καραγιώργος μάσει. Στην εμφάνισή της, με το έδωσε τα χρήματα να χτιστεί η Αγία Παρασκευή, ως
Συνταξιούχος πανεπιστημιακός ομορφότερο μανεκέν, που έχουν Προστάτιδα των εξωμάχων. Παράλληλα, και τα δυο
Αυτά, σήμερα, τα θεωρούμε δει. Στην καθαριότητα του σπιτιού, αδέλφια, έκαναν δωρεές στον Άη – Νικόλα, χρημα-
δεδομένα και αυτονόητα και στο dkara@edc.uoc.gr με την αξιότερη καθαρίστρια, που τοδότησαν την κατασκευή της βρύσης Άμπλας, και
τελευταίο χωριό της Χώρας. Και ό- έχουν γνωρίσει την εταιρία τους. στην Αμερική έκαναν πολλές δωρεές σε διάφορα
μως, η καθημερινότητα στα χωριά κινητό: 6972867914 ομογενειακά Ιδρύματα.

μας, και ιδιαίτερα για εμάς τους εξωμάχους, και Στη συζήτηση, με την … ‘Ελενα Ακρίτα…και πάει Η Ιστορία του, λοιπόν, είχε ως εξής: Η μάννα
του, ήταν έγκυος «στις μέρες της». Αλλά έπρεπε
το 1950 κα το 1850 και το 1350, ήταν σχεδόν η ίδια. λέγοντας… Δηλαδή, με αυτή την προσέγγιση, δεν να πάει στην Μπαλατσιούρα (περισσότερο από
δυο ώρες, ποδαρόδρομο) για να φέρει στο χωριό
Μετά το 1960, άρχισε να…τρέχει ο «πολιτισμός». μπορεί να υπάρξει…προσέγγιση, και έχουμε δεδο- έναν τάλαρο (μεγάλο ξύλινο βαρέλι). Ο πατέρας
του, με τη φοράδα τους, απουσίαζε στον Παλ(α)
Συχνά, σκέφτομαι ποιες είναι οι 2 - 3 σημαντικό- μένη τη σύγκρουση και τη διάκριση. ιόπυργο, όπου ήταν η ενορία του. Όταν έφτασε
η παπαδιά στην Μπαλατσιούρα, την «έπιασαν «οι
τερες κατακτήσεις της τεχνολογίας, που άλλαξαν Έχω ταξιδέψει σε Η.Π.Α., Καναδά, Μεξικό, Δυ- πόνοι» και γέννησε, μόνη της, δίδυμα, το Δήμο και
την Άννα. Φορτώθηκε τον τάλαρο, πήρε και τα δυο
τη ζωή της γυναίκας: Το νερό στο σπίτι, το ρεύμα, τική Ευρώπη, Κύπρο, Ισραήλ και Τουρκία. Τι να μωρά στην αγκαλιά της και γύρισε στο χωριό. Με
τα πόδια, φυσικά.
η συγκοινωνία; Δύσκολα να πεις. πρωτοδείς από φτώχια και εξαθλίωση - στις οποίες
Όταν έφτασε στο χωριό, η πρώτη γυναίκα που
Η διαμάχη άνδρα – γυναίκας, για εξουσία, και πιο ευάλωτες είναι οι γυναίκες- που να μην το την αντίκρυσε άρχισε να ξεφωνίζει: «τί έκαμες μω-
ρή καλιακούδα, τρελάθηκες; Έπρεπε να φέρεις και
η ιστορία της: Η ανδροκρατία, εμφανίζεται στη Γη χωράει ο νους σου. Σου δίνεται η εντύπωση πως τον τάλαρο»; Και η παπαδιά απαντάει, με απόλυτη
φυσικότητα: «αν δεν τον έφερνα θα με σκότωνε ο
με την Γεωργική Επανάσταση, πριν 10.000 χρόνια, στο επόμενό σου ταξίδι θα δεις τα χειρότερα… παππάς».

περίπου. Μέχρι τότε, ο άνδρας ήταν κυνηγός – Φαίνεται πως η φτώχεια και η εξαθλίωση εκατομ- Πάμε τώρα στη Νέα Υόρκη, τέλος της δεκαετίας
του ’20. Η γυναίκα του Δήμου, Τασία Πράκα, «κοι-
τροφοσυλλέκτης και απουσίαζε πολύ χρόνο από μυρίων συνανθρώπων μας, δεν έχει πάτο. Σήμερα, λοπονάει» και ο γιος τους …αρνείται να …εμφανι-
στεί. «Και έχω στο μαιευτήριο», λέει ο Δήμος, «τους
την οικογένεια. Η γυναίκα «οικο - νομούσε». Με τη που το πρόβλημά μας δεν είναι πως δεν μπορούμε 8 καλύτερους μαιευτήρες της Νέας Υόρκης – που
λέει ο λόγος – για να τη βοηθήσουν να γεννήσει.
Γεωργία εμφανίζεται η γαιοκτημοσύνη. Ο άνδρας να ταΐσουμε όλους τους φτωχούς της Γης, αλλά Ενώ η μάννα μου μας γέννησε και τους δυο μας
μόνη της».
έχει πιο πολύ χρόνο στο σπίτι και αρχίζει να «οικο επειδή δεν μπορούμε να χορτάσουμε τους λίγους
Τη δεύτερη ιστορία την ζούσα καθημερινά,
– νομεί». Ελέγχει και αφαιρεί κύρος και «εξουσία» πλούσιους της Γης… το χειμώνα του ’60. Ερχόμασταν, με τα αδέλφια
μου, από την Πωγωνιά, για το σχολείο. Φτάναμε
από τη γυναίκα, τόσο μέσα στην οικογένεια, όσο Για να καταδείξω τις δραματικές αλλαγές, που στο χωριό γύρω στις 7–7:30, μόλις ξημέρωνε. Α-
πέναντι από το σιδηρουργείο του Παρασκευά, στο
και στον κοινωνικό της περίγυρο αξιοποιώντας, σαν επέφερε η πρόοδος της τεχνολογίας στις «ανέσεις» Τσουναίικο, έμεινε κάποιος χωροφύλακας, ονόματι
Χαρακίδας, με τη γυναίκα του και ένα μωράκι μη-
«οπλοστάσιο», κοινωνικές αντιλήψεις, έθιμα και της γυναίκας, μέσα στο χρόνο, από τις πάμπολες, νών. Όταν φτάναμε εμείς, η γυναίκα του είχε ήδη
πλύνει τις δεκάδες ολόλευκες πάνες του μωρού,
νόμους που ο ίδιος θεσμίζει. Και φτάσαμε στο ση- σχετικές, παραστάσεις που κουβαλάω στη μνήμη στη Μεγάλη Βρύση, και τις είχε απλώσει κιόλας.
Κάθε πρωί…Αυτά.
μείο, η γυναίκα που στο σπίτι είναι σε «υπηρεσία» μου, θα αναφέρω δυο από το χωριό μας, στις οποί-

(on call) νυχθημερόν, να χαρακτηρίζεται, νομικά, ες ήμουν αυτόπτης και αυτήκοος μάρτυρας, και

άνεργη. Ή να έχει και καριέρα, χωρίς να τις αφαι- θεωρώ πως συνοψίζουν το θέμα.

ρούνται «υποχρεώσεις» από το 24ωρο νοικοκυριό. Μέσα στο Εστιατόριο «Ρόμας», 1964. Στην ο-

Ο Απόστολος Παύλος, για τη θέση της γυναί- μήγυρη, τα «ώριμα Αμερικανάκια»: Δήμος Έξαρ-

κας ήταν, δυστυχώς, «και με τον Αστυφύλαξ και χος, Κωνσταντίνος Ραμπαούνης (Ρόμας), Κων/νος

με τον Χωροφύλαξ». Γράφει: «Ο γάμος είναι μέγα Δημητρακόπουλος, Κων/ος Σκουφής, από Αγία

Μυστήριο», αλλά αυτός δεν νυμφεύεται. «Άνδρας Τριάδα, (που μόλις είχαν έλθει για διακοπές από

και γυναίκα είναι ίσοι». Αλλά και «ο άνδρας να α- Αμερική, μετά από πολλά χρόνια), ο σεφ Αθανάσιος

γαπά τη γυναίκα του…και η γυναίκα να φοβείται Πολύχρονος – Καρανάσιος και η αφεντιά μου.

τον άνδρα». «Δεν υπάρχει διαφορά μεταξύ άνδρα Περιγράφει, λοιπόν, ο Δήμος Έξαρχος, κάνοντας

και γυναίκας, δούλου ή ελεύθερου, αφεντικού και μια αντιπαράθεση των καθημερινών συνθηκών της

υπηρέτη». Από την άλλη, «οι γυναίκες να υποτάσ- βρεφικής του ηλικίας (Πλάτανος, 1900), με αυτή

σεστε στους συζύγους, οι δούλοι και οι υπηρέτες του γιού του (Ν. Υόρκη, 1930), για να καταδείξει

στα αφεντικά». Δεν είναι ο Χριστιανισμός ή η Εκ- τα απερίγραπτα ή απίστευτα… προβλήματα που

κλησία, που συντηρούν μια διάκριση, σεξιστική και αντιμετώπιζε κάθε γυναίκα, εκείνη την εποχή και

ρατσιστική, έναντι των γυναικών, αλλά αυτοί που μέχρι πρόσφατα.

φέρονται σαν εκπρόσωποί Τους. Να αναφέρω εδώ πως, ο Δήμος και η δίδυμη α-

Πριν από 50 χρόνια, στη Βοστώνη, διάβασα δελφή του Άννα Σκονάκη, ήταν παπαδοπαίδια, από

μια επιφυλλίδα στην γνωστή εφημερίδα, Boston φτωχή οικογένεια. Είχαν και άλλες τρεις αδελφές.

Globe, μιας έγκριτης και γνωστής φεμινίστριας Το σπίτι τους ήταν δίπλα στο σημερινό Ξενοδοχείο,

δημοσιογράφου – μου διαφεύγει τώρα το όνομά αλλά είχαν και δυο κονάκια με καλά κτήματα, ένα

συνέχεια από την σελίδα 2 Στ΄ μέρος. Αξιοθέατα – Αναψυχή.
«… Βονώρτα με τ’ αφρόμηλα, Βονώρτα με τα σύκα
και ερμηνεύονται, γιατί αυτή η ονομασία, τα τοπωνύμια. Ξεχωριστός λόγος γί- Με τα μελισσοκούβελα μες στ’ ανθισμένα κήπια!
νεται για τις πηγές. Καταγράφονται θρύλοι και παραδόσεις που έχουν σχέση με Πότε διαβάτης πέρασα, ζεστό ψωμί δεν βρήκα;
τα παραπάνω. Όλη η πλοκή της διάνοιξης της αμαξιτής οδού. Πότε αργοπόρος νύχτωσα, γλυκό κρασί δεν ήπια;»
Ο αείμνηστος ακαδημαϊκός Γεώργιος Αθανασιάδης-Νόβας, αφήνεται να τρα-
Δ΄ μέρος. Οι κάτοικοι. Γίνεται αναδρομή στους πρώτους κατοίκους. Οι ασχο- γουδήσει τη Βονώρτα. Ο συγγραφέας επισημαίνει τι πρέπει να συμπληρωθεί.
λίες των κατοίκων. Ήθη και έθιμα, όπως τα πανηγύρια, τα κυνήγια, οι νερόμυλοι, Ζ΄ μέρος. Εκπαίδευση. Δίνεται η εικόνα της Εκπαίδευσης παραστατικά από
η άγνωστη σηροτροφία. Ενδιαφέροντα όσα αφορούν εξέχουσες προσωπικότη- τα πρόχειρα σχολεία μέχρι σήμερα.
τες και μεγάλους ευεργέτες. Η΄ μέρος. Εκκλησίες – ιερείς. Μνημονεύονται οι Εκκλησίες του χωριού, οι
υπηρετήσαντες ιερείς, η άφιξη του Πατροκοσμά στη Βονώρτα.
Ε΄ μέρος. Γενεαλογικά δέντρα. Εμπεριστατωμένη καταγραφή των γενεαλο- Θ’ μέρος. Στοιχεία της έκδοσης.
γικών δέντρων. Στηρίχθηκε στα μητρώα ή δημοτολόγια της κοινότητας, στα Η εμφάνιση του βιβλίου είναι καλαίσθητη, 250 σελίδων.
βιβλία της εκκλησίας, σε αρχεία της νομαρχίας. Αξίζει να σημειωθεί ότι κάθε
σόι πλαισιώνεται από τις ανάλογες ασπρόμαυρες, αλλά χαρακτηριστικές, φω-
τογραφίες.

∆ΙΚΤΥΟ SUPER MARKET Ταπετσαρίες

Τάτσιου - Γρομητσάρη Αθανασία Α. ΚΩΝ/ΝΟΣ ΑΠΟΣΤ. ΚΑΛΑΝΤΖΗΣ Αυτοκινήτων, Μηχανών & Σκαφών
Θέρμο, τηλ.: 2644022494
Γρομητσάρης Κωνσταντίνος τηλ.: 26440 22268 Λ. Καρέα 12, Βύρωνας
Θέρμο, τηλ.: 2644022750 τηλ./fax: 26440 24370 Τηλ.: 210-7643747, 6980353521
κιν: 6948 772819
tapetsaries-lysandros.gr
ΨΩΝΊΖΟΥΜΕ ΑΠΌ ΤΑ ΚΑΤΑΣΤΉΜΑΤΑ ΤΟΥ ΘΈΡΜΟΥ. ΣΤΗΡΊΖΟΥΜΕ

ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΉ ΟΙΚΟΝΟΜΊΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΠΑΣΧΌΛΗΣΗ. ΕΜΠΟΡΙΚΌΣ ΣΎΛΛΟΓΟΣ ΘΈΡΜΟΥ